Doğrudan kalbi ilgilendiren ilk ameliyat, 9 Eylül 1896 günü, Frankfurt kent hastanesinde Doktor Louis Rehn tarafından gerçekleştirildi. Hasta, 22 yaşındaki bahçıvan yamağı William Justus’tu. Meyhanede çıkan kavgada, kimliği bilinmeyen bir saldırgan tarafından göğsünden yaralanmıştı. Sağ karıncıkta, 1.5 santimetre uzunluğunda bir yara görüldü. 

Yaradan kan büyük bir hızla akıyordu. Yara, ipek tamponlarla kapatıldı ve plevra ile kalp zarı çevresindeki kan birikintisi temizlendi. Hasta, kısa süre içinde tamamen iyileşti.10 yıllık meslek yaşamı süresinde Dr. Rehn tarafından gerçekleştirilen 124 kalp ameliyatında, hastalardan yüzde 40’ı iyileşti. Daha önce, kalbinden yaralanan kişilerde ölüm oranı yüzde yüzdü. 

İlk kalp nakli, 2 Aralık 1967 günü, Güney Afrika’nın Cape Town kentinde Groote Schuur Hastanesi’nde Doktor Chnstian Barnard tarafından gerçekleştirildi. Louis Waskansky adlı bir toptan bakkaliyeci, yıllardır kronik kalp hastalığından şikâyetçiydi ve artık ölümün eşiğine gelmişti. Bir trafik kazasında beyni parçalanan 25 yaşındaki Denise Darvali adlı gencin kalbi alınarak Waskansky’ye takıldı. Altı saat süren ameliyat sırasında, Dr. Barnard’a 30 kişilik bir ekip yardım etti. Louis Waskansky,yeni kalbiyle 18 gün yaşadıktan sonra, akciğer iltihabından öldü.

​

KALP NAKLİ NEDİR?

Vücudumuzun ihtiyaçlarını karşılayamayan, pompalama gücü tükenmiş, başka kalp cerrahisi veya kardiyolojik girişimlerin de yapılamadığı, çok yoğun medikal destek tedavisi alan, yaşamda kalmaya ayları, haftaları, hatta ancak günleri kalmış hastalara kalp nakli yapılabilir. Ancak bu hastaların ve yakınlarının bu tedavi şekline yatkın uyumlu ve eğitilmeye uygun olmaları gerekir. 

HER HASTAYA KALP NAKLİ YAPILABİLİR Mİ?

Bunu sınırlayan en önemli etken donör (verici) eksikliğidir. Ülkemizde en az yılda 700-900 kalp nakli yapılması gerekir. Ülkemiz henüz yılda 120 kalp nakli sayısına ulaşamamıştır.

KALP NAKLİ SÜRECİ NASIL İŞLER? 

Genellikle bu hastalar son zamanlarda kalp problemleri nedeniyle sık sık doktoruna başvurmakta olan ve  hastaneye sık sık yatan hastalardır.  Bu hastalar daha önce kalp operasyonu geçirmiş olabilirler, kardiyolojik girişimlerden biri veya birkaçı uygulanmış olabilir. Yeni hastalanmış olabilirler.  Kalp yetmezliğine girmiş tedavi görmekte olan bu hastalar kalp nakli ve mekanik kalp destek sistemleri yönünden incelenirler. 

KALP NAKLİ KARARI ALINIRSA 

Kalp nakline karar verilen hastanın konsey kararı kalp nakli ise ulusal koordinasyon merkezine bildirilir. Şartları önceden belirlenmiş kalp bekleme süreci başlamıştır. Bakanlığımız bekleme listesindeki hastalar acil ve elektif bekleme listesi olarak hastanın durumuna göre düzenlenmiş hasta listeleridir.

KALP NAKLİ SÜRECİ

Zamanla yarış sürecidir. İki ekip gerekmektedir. Birinci ekibin görevi donör hastanesine gitmek, donörün uygunluğuna emin olmak ve sürece uygun olarak verici kalbi çıkarmak, onun canlılığını korumak ve en hızlı bir şekilde kalp nakli merkezi ameliyathanesine ulaştırmaktır. Bu aşamaların koordinasyonunu özel olarak yetiştirilmiş kalp merkezi koordinatörleri yapar.  

YOĞUN BAKIM SÜRECİ

Nakil sonrası hastamız   havalandırması da özel yoğun bakım ünitesine alınır. Bu odada 3-4 gün arasında kalacak olan nakil hastamız yeni kalbi ve yeni hayatına gözlerini açar. 

SERVİS

Yoğun bakım sürecinden sonra, hastanın durumuna göre bir hafta 10 gün kadar servis periyodu başlayacaktır. Burada bundan sonraki hayatınızda nelere dikkat edeceği konularında hem hastaya hem de yakınlarına doktorları ve görevliler tarafından eğitim verilmektedir. Bazı ilaçlar ömür boyu kullanılacak ilaçlardır. Aksatmadan kullanılması gerekir.Taburculuktan sonra hastanın Periyodik kontrolleri yapılmaktadır. Bu kontrollerde kullanılan ilaçların kan düzeylerine, EKG ile kalbin ritmine vb., EKO ile kalbin kasılma gücü ve kapaklara vb. bulgulara bakılmaktadır. Bu yapılan incelemeler genellikle bir program dâhilinde yapılan incelemelerdir. Hastalar verilen kontrol programlarına uymalıdır. .

Kalp nakli olanağına kavuşamamış hastalar için başka uygulamalar var mı?

Kalp nakli bekleyen hastalar giderek acil koşullara doğru yaklaşırlar. İşte bu gibi durumdaki hastaların imdadına ‘mekanik kalp destek sistemleri’ dediğimiz kalp makineleri yetişebilir.

HER HASTAYA BU MAKİNELER UYGULANABİLİR Mİ?

Bu makinelerin da uygulanabilme şartları vardır. Bazen bu makineler; ‘iyileşmeye köprü’, bazen ‘ kalp nakline köprü’, ‘doktorun kararına köprü’, bazen da bir süre de olsa ‘hayatta kalmaya köprü’ olabiliyorlar. Her hastaya uygulanamazlar